Klasztor w Wąchocku, jeden z najpiękniejszych zabytków w stylu romańskim w Polsce, jest typowym przykładem cysterskiej prostoty i oszczędności w zdobieniach, a podobieństwa do architektury włoskiej wynikają z tego, iż pierwsi mnisi pochodzili właśnie z Italii.
Powstałe między 1218 i 1239 r. opactwo, które zaprojektował włoski architekt Simon. Wykonana z 2 rodzajów piaskowca (żółtoszarego i brązowoczerwonego) bazylika ma 3 nawy, prezbiterium i krużganki (tam złożono prochy majora Jana Piwnika, słynnego dowódcy AK). Jest jednym z najpiękniejszych zabytków w stylu romańskim w Polsce (choć wielu znawców uważa, że to już wczesny gotyk). Wnętrze zostało przebudowane na modłę barokową i rokokową. Będąc w środku, warto zwrócić uwagę zwłaszcza na kapitularz (skrzydło wschodnie i część południowego jako jedyne nie zostały przebudowane w późniejszych epokach), ponoć najwspanialszy romański w Polsce. Cztery kolumny z cudownie zdobionymi motywami roślinnymi głowicami podtrzymują sklepienie krzyżowo-żebrowe. Klasztor w Wąchocku jest typowym przykładem cysterskiej prostoty i oszczędności w zdobieniach, a podobieństwa do architektury włoskiej wynikają z tego, iż pierwsi mnisi pochodzili właśnie z Italii.
Pierwsi Cystersi przybyli na te tereny z francuskiego Morimond już w XII w. Dzięki nim polscy chłopi zaznajomili się z nowymi metodami upraw ziemi oraz mielenia ziarna, a także poznali nowe sprzęty rolnicze takie jak pług koleśny czy brona ramowa. Tam gdzie pojawiali i osiedlali się zakonnicy, dotychczasowe miejsca targowe i wioseczki zamieniały się w miasta. Opactwo w Wąchocku ufundował w 1179 r. Gedka, biskup krakowski, natomiast w 1454 r. osada uzyskała prawa miejskie. Prężnie rozwijające się targowisko stało się wzorcowym – tutaj także mnisi sprzedawali swoje wyroby klasztorne.
Obok klasztoru można zwiedzić także Muzeum Cystersów w Wąchocku, które obejmuje Muzeum Pamięci Walki o Niepodległość Narodu, grób Jana Piwnika „Ponurego”, klasztorne krużganki, romański kościół, kapitularz, karcer, fraternię, wirydarz, refektarz oraz klasztorne ogrody.
Adres: ul. Kościelna 14, Wąchock
Kontakt: 41 271 50 66, 41 275 02 00
Więcej na oficjalnej stronie klasztoru: www.wachock.cystersi.pl
